Μήνας: Δεκέμβριος 2016

Οι νηματώδεις είναι σκουλήκια πολύ-πολύ μικρά σαν νήματα όπως μαρτυράει και το όνομα τους. Προσβάλουν τις ρίζες των κηπευτικών φυτών, απομυζώντας τα θρεπτικά συστατικά που παράγονται με την φωτοσύνθεση και σαν συνέπεια τα φυτά γίνονται καχεκτικά και μη παραγωγικά. Τα πιο επικίνδυνα γένη στα κηπευτικά φυτά των εύκρατων περιοχών είναι τα Heterodera και Globodera που προκαλούν κύστες στις ρίζες και το Meloidogyne που προκαλεί τις γνωστές “πατάτες” στις ρίζες των φυτών.
Έχει αποδειχθεί ότι οι ρίζες του μικρού κατηφέ ( Tagetes patula ) ή αλλιώς γαλλικού κατηφέ εκλύουν μια ουσία η οποία απωθεί τους νηματώδεις των παραπάνω γενών. Για να είναι όμως αποτελεσματικό το εγχείρημά μας πρέπει πρώτα να καλλιεργήσουμε τους κατηφέδες και κατόπιν ή να κάνουμε συγκαλλιέργεια με τα κηπευτικά μας ή να “ξηλώσουμε” τους κατηφέδες και να καλλιεργήσουμε τα φυτά μας.
Επίσης σε πειράματα που γίνονται τα τελευταία χρόνια σε θερμοκήπια με τομάτες και αγγούρια φαίνεται ότι η χρήση ζεόλιθου έχει καλά αποτελέσματα στον έλεγχο των νηματωδών.

Ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε με τις καλοκαιρινές σπορές είναι ότι λόγω υψηλών θερμοκρασιών και άμεσης ηλιακής ακτινοβολίας το χώμα στεγνώνει πολύ γρήγορα οπότε χρειάζονται επαναλαμβανόμενα ποτίσματα ( μιάς και ο σπόρος για να φυτρώσει χρειάζεται συνεχόμενη υγρασία ) κάτι που συνήθως είναι πρακτικά αδύνατο. Το πρόβλημα αυτό μπορούμε να το παρακάμψουμε ως εξής:
Αφού σπείρουμε τον σπόρο, τον σκεπάσουμε με χώμα, πατήσουμε το χώμα και το ποτίσουμε, κατόπιν στρώνουμε 4-5 φύλλα εφημερίδας πάνω από το βρεμένο χώμα και τα ποτίζουμε καλά μια φορά την ημέρα.
Μετά από 5 περίπου μέρες ( ο σπόρος έχει ήδη “σκάσει ) αφαιρούμε τις εφημερίδες για να μπορέσει το φύτρο να βγεί πάνω από το χώμα. Πιο παλιά οι παπούδες έκαναν το ίδιο, χρησιμοποιώντας όμως άχυρα αντί για εφημερίδες.

Αυτό που υπάρχει μέσα σε μια γλάστρα και το αποκαλούμε γενικώς χώμα κάνει δύο πολύ σημαντικές λειτουργίες. Πρώτο, στηρίζει το φυτό και δεύτερο, μέσα από αυτό, το φυτό προσλαμβάνει νερό και θρεπτικά συστατικά. Επειδή ένα συνηθισμένο χώμα κήπου δεν περιέχει ούτε αρκετό χούμο (για θρεπτικά συστατικά), ούτε αρκετή άμμο (για καλή αποστράγγιση), καλό είναι να μην το χρησιμοποιούμε αυτούσιο μέσα στις γλάστρες μας. Εκτός από τα έτοιμα μίγματα που κυκλοφορούν στο εμπόριο και τα οποία βασίζονται στην τύρφη, μπορούμε να δημιουργήσουμε και μόνοι μας ένα εδαφικό μίγμα.
Για φυτά που απαιτούν πολλή υγρασία, όπως ο φίκος, η κέντια, η μαράντα, το σπαθίφυλλο, το καλάντιο, το ασπλήνιο και η αφελάνδρα χρησιμοποιούμε έτοιμο μίγμα το οποίο συγκρατεί πολύ υγρασία ή φτιάχνουμε ένα τέτοιο με 2 μέρη τύρφη και 1 μέρος φυλλόχωμα. Εναλλακτικά με 3 μέρη τύρφη και 1 μέρος ή άμμο ή περλίτη (Πέτρωμα ελαφρό και τεχνητώς διογκωμένο που δημιουργεί συνθήκες χαλαρότητας κ΄ καλού αερισμού των ριζών).
Για φυτά που απαιτούν καλή στράγγιση όπως η αρωκάρια, οι βρωμέλιες, τα φιλόδενδρα, η σανσεβιέρια, η ποϊνσέτια, το κυκλάμινο, η διφενμπάχια, το αγλαόνεμα και η γιούκα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε 1 μέρος τύρφη και 1 μέρος φυλλόχωμα. Μπορούμε επιπλέον να προσθέσουμε και 1 μέρος περλίτη ή άμμο. Αν δεν έχουμε φυλλόχωμα διπλασιάζουμε τον περλίτη ή την άμμο.
Για κάκτους και άλλα παχύφυτα χρησιμοποιούμε 1 μέρος καθαρό χώμα κήπου, 1 μέρος φυλλόχωμα και 1 μέρος άμμο χονδρή.
Τέλος για τα οξύφιλα (ή ασβεστόφοβα) φυτά όπως η γαρδένια, η καμέλια, η αζαλέα (ροδόδεντρο), η ορτανσία, η μιμόζα, το φούλι και η μανόλια μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε σκέτο καστανόχωμα ή ερεικόχωμα, επειδή αυτά όμως είναι σπάνια συνιστώ ένα έτοιμο μίγμα για οξύφιλα φυτά.

Επειδή το άνθος των ζουμπουλιών είναι ήδη προσχηματισμένο σε μικρογραφία μέσα στον βολβό πριν ακόμα τον φυτέψουμε, ουσιαστικά απαιτείται μόνο νερό για να ανθίσει. Ετσι βάζοντάς τον σε μια γυάλα με νερό, μπορούμε να τον καλλιεργήσουμε μέσα στο σπίτι, να έχουμε πρωιμότερη ανθοφορία (τέλος Δεκέμβρη – άρχες Γενάρη) και σαν διακοσμητικό στοιχείο να βλέπουμε και τις ρίζες του. Καθαρίζουμε το κάτω  μέρος του (ανάμεσα από τις παλιές ρίζες) από ξερά φύλλα και χώματα και τον τοποθετούμε λοιπόν σε μια γυάλα και βάζουμε τόσο νερό, ώστε να ακουμπά μόνο το κάτω μέρος του βολβού. Μόλις μεγαλώσουν αρκετά οι ρίζες, κατεβάζουμε τη στάθμη του νερού, ωστε να μην ακουμπά ο βολβός στο νερό και τέλος αλλάζουμε το νερό, ανασηκώνοντας στο πλάι τον βολβό, κάθε 10-15 μέρες.

Το κυκλάμινο είναι ένα φυτό που ανθίζει συνεχόμενα από μέσα φθινοπώρου έως τέλος άνοιξης, και σε κάποιες περιπτώσεις και όλο τον χρόνο. Είναι ένα φυτό πολύ ανθεκτικό στον πάγο, θέλει αφράτο χώμα με καλή αποστράγγιση γιατί δεν αγαπά την υπερβολική υγρασία και μία θέση με αρκετό φως αλλά όχι άμεσο ηλιακό. Μπορεί η άριστη θερμοκρασία ανάπτυξης να είναι 15-22 βαθμοί Κελσίου αλλά αναπτύσεται απροβλημάτιστα και εκτός σπιτιού στις περισσότερες περιοχές της χώρας μας. Όταν τα παλιά άνθη χαλάνε πρέπει να τα αφαιρούμε από τη βάση τους για να δημιουργούμε χώρο στα επόμενα να αναπτυχθούν.

Το κλάδεμα της τριανταφυλλιάς γίνεται μετά το πρώτο δεκαπενθήμερο του έτους και εφ’ όσον έχουν περάσει τα πολλά κρύα του χειμώνα. Αμέσως καταλαβαίνουμε ότι αυτό εξαρτάται από τη γεωγραφική περιοχή αλλά και το υψόμετρο του κάθε τόπου. Επίσης καλό είναι το κλάδεμα να γίνεται με αίθριο καιρό ώστε να επουλώνεται γρηγορότερα η πληγή. Πάντα πρέπει να χρησιμοποιούμε κατάλληλο εργαλείο ( ψαλίδι ή πριόνι κλαδέματος ) και ποτέ δεν “τραβάμε” τα βλαστάρια με το χέρι. Καλό είναι επίσης να φοράμε γάντια γιατί τα αγκάθια της τριανταφυλλιάς “σε ματώνουν πριν το καταλάβεις”.
Αρχικά αφαιρούμε όλους τους αδύναμους, άρρωστους και ξερούς βλαστούς. Κατόπιν για τις μεν χαμηλές και θαμνώδεις τριανταφυλλιές αφαιρούμε τα δύο τρίτα περίπου των βλαστών, διατηρώντας τουλάχιστον 10-15 εκατοστά ξύλου, για τις δε αναρριχώμενες κλαδεύουμε τους ανθοφόρους βλαστούς χαμηλά στα 3-5 εκατοστά πάνω από τα κεντρικά κλαδιά του σκελετού του φυτού. Επιλέγοντας ένα καλό οφθαλμό από την έξω πλευρά του φυτού σε κάθε βλαστό, ώστε το φυτό να αναπτύσεται προς τα έξω, κάνουμε μία τομή λοξή προς το κέντρο του φυτού σε ύψος 2-3 εκατοστά πάνω από τον οφθαλμό, ώστε τα νερά της βροχής να μην κυλάνε πάνω στον οφθαλμό.

Τα τρωκτικοκτόνα που λίγο πολύ όλοι ξέρουμε υπάρχουν σε διάφορες μορφές και με διάφορες δραστικές ουσίες. Τα τελευταίας γενιάς φάρμακα έχουν μικρή θανατηφόρα δόση (LD50), άρα ο ποντικός ή ο αρουραίος πρέπει να καταναλώσουν, σχετικά με τα παλιά, μικρότερη ποσότητα φαρμάκου για να θανατωθούν. Όλα τα τελαυταία φάρμακα ανταγωνίζονται την βιταμίνη Κ1. Η έλλειψη της βιταμίνης Κ1 στο κυκλοφορικό σύστημα μειώνει την πήξη του αίματος, και προκαλεί το θάνατο λόγω εσωτερικής αιμορραγίας. Οι πιο δημοφιλείς μορφές είναι τα μπλόκ παραφίνης (καραμέλες, κουφέτα, κύβοι), τα δολώματα σε μορφή πάστας μέσα σε χαρτί (παστάκια) και τα pellets (μακαρονάκι). Τα pellets δεν συνίσταται για εξωτερικό χώρο όταν υπάρχει υγρασία γιατί διαλύονται πολύ εύκολα. Αντίθετα τα μπλόκ παραφίνης είναι πολύ ανθεκτικά σε εξωτερική χρήση για μεγάλο χρονικό διάστημα ακόμα και μεσα σε νερό (φρεάτια αποχετεύσεων). Τα “παστάκια” τέλος, τα χρησιμοποιούμε όταν έχουμε έντονο πρόβλημα και ενδιαφερόμαστε για άμεση και όχι για μακροχρόνια χρήσση. Γενικώς δεν πρέπει να πιάνουμε τα δολώματα με γυμνό χέρι γιατί υπάρχει πιθανότητα, ειδικά εάν είμαστε ιδρωμένοι, η “μυρωδία” μας να απωθήσει τους ποντικούς. Συνήθως ένα μόνο γεύμα με κάποιο ποντικοφάρμακο, αρκεί να επιφέρει τα θάνατο στα ενοχλητικά τρωκτικά, ο οποίος θα επέλθει μετά από 2 έως 5 μέρες, ανάλογα με την ποσότητα γεύματος. Οι δοσολογίες ανά θέσεις δολώσεως αναφέρονται πάνω στη συσκευασία των διαφόρων σκευασμάτων.